Nợ như chúa Chổm là một trong những truyện dân gian Việt Nam đặc sắc dành cho thiếu nhi. Truyện khuyên răn chúng ta khi vay mượn phải có kế hoạch, phải biết tính toán để trả nợ, tránh để nợ quá nhiều dẫn đến không thể trả nổi, phải bỏ làng ra đi.

Chuyện kể rằng, vào thời Lê, vua Lê Chiêu Tông bị kẻ xấu hãm hại để cướp ngôi. Trước khi qua đời, vua đã nương nhờ nhà một người phụ nữ trong dân gian và có con với người này. Đứa trẻ sinh ra được mẹ đặt tên là Chổm.

Câu chuyện lôi cuốn các bạn học sinh

Cậu bé Chổm càng lớn càng thông minh, lanh lẹ hơn người, nhưng do nhà quá khó khăn, Chổm được mẹ gửi vào chùa nương nhờ nơi cửa Phật. Tuy sáng dạ, nhưng cậu bé Chổm rất tinh nghịch, một lần nọ, sau khi đi chơi về, bụng đang đói, sẵn thấy trước tượng Mụ Thiên có mâm hoa quả, cậu bèn đưa tay che mắt tượng rồi lấy quả cúng ăn luôn. Không may, sư cụ Thạch Toàn bắt gặp nên cho cậu bé một trận no đòn. Dù sai nhưng trong lòng vẫn ấm ức, Chổm bèn trút giận lên tượng Phật bằng cách viết mảnh giấy “mười tay, mười mắt không giúp gì được cho ta, thật vô ích, cho đày đi phương xa” rồi dán sau lưng tượng Phật.

Tối đó, khi đang ngủ thì sư thầy Thạch Toàn nằm thấy chiêm bao, trong mơ Phật Mụ Thiên đến báo mộng: “Nhà vua đói bụng nên mới ăn, sao người trừng phạt ông làm gì để giờ ông đày ta đi xa thế này. Hãy thay ta xin lỗi ngài để ngài rút lại lệnh đuổi ta đi”. Giật mình tỉnh giấc, sư cụ tỉnh dậy, sáng hôm sau gặng hỏi Chổm xem cha là ai nhưng chính cậu bé cũng không biết điều này. Hỏi mẹ của Chổm thì bà sợ mà phải nói dối rằng cha đã bị hổ ăn thịt. Cho nên, Chổm hận hổ lắm, quyết tâm giết hổ để báo thù cho cha. Một hôm vào rừng, cậu bắt gặp một con hổ đang ngủ dưới tán cây, bèn lấy hòn đá nặng, đập vỡ đầu nó.

Nhưng không may, không biết từ đâu một con hổ khác xồ ra đuổi riết lấy Chổm. Trong phút nguy cấp, bỗng có một ông lão tóc bạc phơ hiện ra giết hổ, bảo vệ Chổm. Sau đó, dạy cho chàng một thân công phu để tự vệ phòng thân.

Sau này, khi binh đao loạn lạc, Chổm với tài võ nghệ đã được học cùng mưu trí hơn người của mình, lãnh đạo dẹp yên phản quân, đem lại bình yên cho đất nước. Và thuận theo lòng dân, Chổm được sắc phong lên làm Chúa.

Khi đã lên ngôi vua, Chổm trở lại chốn cũ từng sinh sống năm xưa. Những bà con nơi đây, năm xưa từng bán chịu cho Chổm nhận ra người quen, dù không biết chuyện gì nhưng thấy ngồi xe giá, đoán là đã giàu có nên đều chạy ra, chỉ vào Chổm mà đòi những món nợ cũ.

Lúc này Chổm không thể nhớ được đã nợ những ai cũng như nợ bao nhiêu tiền cho nên truyền chỉ miễn thuế một năm cho dân chúng cả làng để trừ đi số nợ năm xưa. Ngoài ra, triều đình cũng ra lệnh cấm được chỉ tay đòi nợ cho nên sau này có con đường nhỏ ở Thăng Long mang tên Cấm Chỉ.

Nợ như chúa Chổm – Một điển tích dân gian kỳ lạ và có ý nghĩa phê phán những người vay mượn không tính toán dẫn đến thiếu nợ quá nhiều.

Học sinh Lê Thu Anh lớp 5A5